October 4, 2022
Ngoại trưởng Nhật yêu cầu giới chức lãnh sự Nga tại tổng lãnh sự quán ở thành phố Sapporo, tỉnh Hokkaido, phải rời nước này trước ngày 10/10.
Quyết định trục xuất được Ngoại trưởng Nhật Yoshimasa Hayashi đưa ra hôm 4/10 nhằm đáp trả việc Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) tháng trước bắt ông Motoki Tatsunori, lãnh sự phụ trách các vấn đề chính trị tại Tổng lãnh sự quán Nhật Bản ở thành phố cảng Vladivostok, hãng Kyodo dẫn nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho hay.
Ông Tatsunori bị cáo buộc hoạt động gián điệp vì đã tìm cách mua thông tin mật về hợp tác của Nga với một quốc gia châu Á – Thái Bình Dương.
Đại sứ quán Nhật Bản tại Nga khi đó gửi công hàm phản đối đến Bộ Ngoại giao Nga, cho rằng “bắt và thẩm vấn lãnh sự là sự vi phạm rõ ràng Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao” và yêu cầu trục xuất Tatsunori là “không hợp lý”. Ngoại trưởng Hayashi tuyên bố Nhật sẽ xem xét các biện pháp trả đũa thích hợp.
Theo quy định quốc tế, các nhà ngoại giao có quyền miễn trừ tại quốc gia họ công tác nhưng có thể bị tước quyền ở lại trong trường hợp có hành động thù địch hoặc vi phạm pháp luật. Công ước Vienna cho phép quốc gia sở tại có thể thông báo nhân viên ngoại giao nước khác là “người không được hoan nghênh” bất cứ lúc nào và việc người này ở lại quốc gia đó là không thể chấp nhận.
Quan hệ giữa Nhật Bản và Nga gần đây xấu đi, sau khi Moscow mở cuộc xâm lược Ukraine. Nhật đã ủng hộ áp các biện pháp trừng phạt Nga, trong đó có tước quy chế tối huệ quốc. Hồi tháng 4/22, hai bên trục xuất nhà ngoại giao của nhau.
Điện Kremlin xếp Nhật Bản vào diện “quốc gia không thân thiện” cùng với Mỹ, Anh và các nước EU.